«Έχω γραμμένα δεκαπέντε βιβλία και άλλα τέσσερα που περιέχουν τα άρθρα μου σε εφημερίδες. Δεν τα βγάζω όλα στο εμπόριο, γιατί πόσα να πουλήσω, είκοσι, τριάντα; Αρκούμαι να τα δακτυλογραφώ και μετά να δίνω από ένα φωτοτυπημένο αντίγραφο σε κάθε παιδί μου και σε μερικούς φίλους».
Περιγράφει χαρακτήρες
Ο λαογράφος Κανάκης Γερωνυμάκης, από τον Βουβά Σφακίων, γράφει συνήθως κάτω από μια μουριά, στον μικρό κήπο μπροστά από το σπίτι του. Στους χώρους των ειδημόνων και των εφημερίδων στις οποίες αρθρογραφεί χαίρει μεγάλης εκτίμησης. Το πιο αγαπημένο θέμα του είναι η ιστορία των Σφακίων και οι χαρακτήρες των Σφακιανών. Έχει γράψει, επίσης, 170 έμμετρα κείμενα-έπη, που όταν τα διαβάζει δίνει ελαφρά μουσική χροιά στη φωνή του, γι’ αυτό και τα αποκαλεί τραγούδια. Πρόκειται για μια σπάνια περίπτωση έμμετρης αρθρογραφίας, καθόλου συνηθισμένης στα ελληνικά γράμματα.
Ρωτώντας για αυτόν στο χωριό του, μου απάντησαν: «Θέλετε τον αγαπημένο συγγραφέα μας; Ελάτε να σας δείξουμε πού μένει». Από την πρώτη στιγμή μας εντυπωσίασε η σοβαρότητα και το μελαγχολικό βλέμμα του, που θαρρείς ότι διαχέεται όχι μόνο στον χώρο, αλλά και τον χρόνο. Το περιβάλλον που ζει και συλλογιέται είναι επιβλητικό, καθώς μπροστά του απλώνεται το Λυβικό Πέλαγος και πίσω του ορθώνονται τα Λευκά Όρη.
Η επαρχία Σφακίων είναι μια στενή ζώνη γης, εγκλωβισμένη ανάμεσα σε αχανή θάλασσα και απειλητικά κατακόρυφα βράχια. Δεν υπάρχει εδαφική και ιστορική πτυχή της επαρχίας των Σφακίων που να μην την κατέχει ο σπουδαίος αυτός λαογράφος.
Λατρεύει την παράδοση
Ο Κανάκης Γερωνυμάκης περιγράφει με επίπεδη και σιγανή φωνή απίστευτες θυσίες Σφακιανών για την απελευθέρωση της Κρήτης. Ο λόγος του είναι απαλλαγμένος από τη συνηθισμένη κρητική θεατρικότητα και μοιάζει με μακρόσυρτο τραγούδι που πιάνεται σε χαμηλό τόνο. Γνωρίζει καλά ότι οι εκρηκτικοί χαρακτήρες των συμπατριωτών του δεν χρειάζονται πρόσθετα στοιχεία υπερβολής για να περιγραφούν. Λατρεύει την παράδοση, αλλά και τρέμει στην ιδέα ότι κινδυνεύει να χαθεί από τις σύγχρονες εξελίξεις. Φοβάται ότι η Ελλάδα χάνει την αυθεντικότητά της, επειδή δέχεται κατακλυσμιαίες επιδράσεις από τον υπόλοιπο κόσμο.
«Οι μελλοντικοί χάρτες μπορεί να γράφουν Ελλάδα στη θέση της χώρας μας, αλλά δεν θα υπάρχει η πραγματική Ελλάδα εδώ. Δεν τα βάζω με τους ξένους, αλλά δεν πιστεύω ότι είναι καλύτεροι από μας. Είχα πάει κάποτε ταξίδι στη Γαλλία και ένας Γάλλος μου είπε ότι εσείς οι Έλληνες δηλητηριάσατε τον Σωκράτη και καταδικάσατε σε θάνατο τον Κολοκοτρώνη. Του απάντησα ότι κι εσείς κάψατε ζωντανή τη Ζαν Αρκ και τώρα την έχετε αγία. Ούτε εσείς είστε τόσο καλοί όσο νομίζετε».
ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΠΗΓΗ: www.greecewithin.com
ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ
Το Ηρώδειο ταρακουνήθηκε από σκληρούς progressive rock ήχους. Οι μαρμάρινες κερκίδες, στις οποίες κάθονταν πριν 2.000 χρόνια αρχαίοι Έλληνες, χθες ήταν γεμάτες από λάτρεις των Socrates κάθε ηλικίας.
Στα χωριά του βουνού ζουν άνθρωποι που αναζωογονούν την ιδέα της ελευθερίας. Ένας από αυτούς ήταν ο αείμνηστος Λεωνίδας Ζαφειρόπουλος, ο οποίος τραγουδούσε σπάνια κολοκοτρωναίικα τραγούδια, που δεν είχαν ηχογραφηθεί και κινδύνευαν να χαθούν.
Όταν ένας Τούρκος τραυμάτισε στο πρόσωπο τον Κωνσταντίνο, εκείνος κραύγασε: «Δεν υπάρχει κανένας χριστιανός να μου πάρει το κεφάλι;». Δευτερόλεπτα μετά, ένας Οθωμανός που βρισκόταν πίσω του, του έκοψε το κεφάλι με μια σπαθιά.
Στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Αθηνών, στην Πλατεία Κολοκοτρώνη στην οδό Σταδίου, φυλάσσονται κειμήλια της Επανάστασης του 1821. Ανάμεσα σ’ αυτά περιλαμβάνονται η περικεφαλαία, οι επωμίδες και το γιλέκο του Κολοκοτρώνη.
Όταν πέθανε ο Γέρος του Μοριά, κατά τη διάρκεια της έκθεσης της σωρού του σε λαϊκό προσκύνημα, άγνωστος καλλιτέχνης αποτύπωσε επάνω στο νεκρικό κρεβάτι τη μορφή του σε γύψινο εκμαγείο, από το οποίο αναπαράχθηκε χάλκινο προσωπείο που εκτίθεται στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Αθηνών.
Ούτε μια μέρα στη ζωή του δεν πέρασε χωρίς να πιάσει το πινέλο στα χέρια του. Στο δημοτικό ζωγράφιζε τα σκηνικά των σχολικών γιορτών, στα καράβια τις μαγικές εικόνες που αντίκριζε στους ωκεανούς. Είναι ένας οικογενειάρχης της διπλανής πόρτας, που τα έργα του κοσμούν πολλά μουσεία ασκεί την τέχνη του αφιλοκερδώς.
Στο εκκλησάκι των Αγίων Επτά Παίδων σε μια σχισμή του μαύρου ηφαιστειακού βράχου και κάτω από αφόρητη ζέστη, βιολιτζήδες και λαουτιέρηδες παίζουν νησιώτικα τραγούδια ασταμάτητα επί 24 ώρες, ενώ οι πιστοί χορεύουν μπροστά τους στη μικροσκοπική αμμουδιά.
Στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος στην Αθήνα στεγάζεται από το 2017 η νέα Εθνική Λυρική Σκηνή. Πρόκειται για ένα ανυπέρβλητο αρχιτεκτόνημα μινιμαλιστικής τεχνοτροπίας, για το οποίο είναι υπερήφανοι όλοι οι Έλληνες.
Σχόλια