«Ήμασταν κλεισμένες, δεν ξέραμε ούτε καφετέριες ούτε πουθενά αλλού να πάμε. Έχουμε βγάλει μόνο το δημοτικό, αλλά σ’ αυτή τη δουλειά μιλάμε με μορφωμένο κόσμο. Τα φαγητά τα μάθαμε από το σπίτι, από τις γιαγιάδες και τις μανάδες μας. Έρχονται σημαντικοί άνθρωποι να φάνε εδώ. Έγινε ένα συνέδριο στο χωριό μας πριν από μερικά χρόνια και φτιάξαμε μπουφέ για χίλια άτομα. Στον συνεταιρισμό ήμασταν 130 γυναίκες, αλλά μείναμε μόνο οκτώ, οι άλλες δεν ήθελαν».

Τόλμησαν και πέτυχαν

Η Μαρία Βαρβαρέζου ανήκει στον γυναικείο συνεταιρισμό, ο οποίος λειτουργεί ένα θαυμάσιο εστιατόριο στο βλάχικο χωριό Λιβάδι Ελασσόνας. Είναι όλες τους ώριμες γυναίκες με γρήγορη σκέψη και λαλιά, που δεν το βάζουν κάτω μπροστά σε καμιά δυσκολία.

Ανάμεσα στα καταπληκτικά φαγητά που μαγειρεύουν είναι το αρόστου (ζυγούρι κοκκινιστό), γιαπράκια (ντολμάδες με λαχανόφυλλα), μπατζαβούσα (πηχτή μαγειρίτσα με κρεμμύδια και αρνίσια συκωταριά που την τρώνε με το πιρούνι), πρασοτηγανιά (τηγανητό χοιρινό με πράσο) και πίτα ντιβιάρτζα (τσουκνιδόπιτα με ζεματιστές τρυφερές τσουκνίδες, που δεν τις αφήνουν να μεγαλώσουν για να μην τσιμπάνε).

Οι αυθεντικές Βλάχες είναι τόσο καλές μαγείρισσες, που παίρνουν τα μυαλά των αντρών με τα φαγητά τους. Κανείς δεν χάνει δίπλα σε γυναίκες σαν κι αυτές, χώρια που παίρνει δύναμη, επειδή έχουν πείσμα πολύ.

Δυναμική Λιβαδιώτισα είναι και η Ελένη Γκότσου, που διατηρεί κατάστημα ζυμαρικών και τυριών στο χωριό. «Όλα εγώ με την πεθερά μου τα φτιάχνουμε. Χρησιμοποιούμε γάλα πρόβειο και αυγά δικά μας, τίποτα βιομηχανοποιημένο. Πρώτα είχαμε τυροκομειό και βγάζαμε τυριά στο εμπόριο. Μας ξεγελούσαν, όμως, με επιταγές διάφοροι Αθηναίοι απατεώνες και αποφασίσαμε να τα πουλάμε όλα μόνες μας. Με τους ξένους μοσχοπουλάμε, τους αρέσουν πολύ τα πράγματά μας. Το μαγαζί με έφερε σε επαφή με πολύ κόσμο. Όταν έρχονται για δεύτερη και τρίτη φορά, η αναγνώριση μού δίνει κουράγιο και είναι για μένα ξεκούραση. Ο άντρας μου είναι πολύ δραστήριος και καλός άνθρωπος, που θέλει να ανοίγει καινούργιες δουλειές. Οι Βλάχοι είναι τίμιοι, δεν απατούν ποτέ τη γυναίκα τους και φέρνουν πάντα το μεροκάματο στο σπίτι. Στο σπίτι μιλάμε βλάχικα όλοι, ακόμα και τα παιδιά. Στο δημοτικό σχολείο μάς τιμωρούσαν όταν μιλούσαμε βλάχικα, επειδή δεν μοιάζουν με τα ελληνικά. Ευτυχώς που στη δεκαετία του ’70 ήρθε ο φιλόλογος Χριστοδούλου, που έγραψε βιβλίο για τη γλώσσα μας και μας έβαλε στη σειρά να προφέρουμε σωστά τις λέξεις. Του χρωστάμε πολλά αυτού του ανθρώπου».

Τα καλύτερα τυριά

Πάνω από τον πάγκο του μαγαζιού της κυρίας Ελένης κρέμεται ένα τουλούμι. Είναι σαν ασκί φτιαγμένο από δέρμα, ένα ολόκληρο κατσικάκι χωρίς τα πόδια. Μέσα σ’ αυτό φτιάχνουν το κάσου ντιμπούνλου (ξυνοτύρι), που θεωρείται το καλύτερο τυρί του τραπεζιού. Ξυρίζουν το δέρμα του κατσικιού, βάζουν ξύλινα χειροποίητα τακάκια στις τρύπες για να βουλώσει, το πλένουν και το στεγνώνουν φουσκωμένο.

Όπου κι αν σταθείς στο Λιβάδι ακούς για τυριά. Όση χοληστερίνη κι αν έχει κανείς αξίζει να τα δοκιμάσει. Με λίγες μπουκιές τυρί δεν θα μπουκώσουν οι αρτηρίες του.
ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΠΗΓΗ: www.greecewithin.com

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Λαχταριστή λιβαδιώτικη τυρόπιτα.

Η επωνυμία του γυναικείου συνεταιρισμού.

Χρησιμοποιούν γάλα από δικά τους πρόβατα που βόσκουν στις πλαγιές του Ολύμπου.

Μεγάλο χωριό το Λιβάδι με σπίτια ιδιαίτερης αρχιτεκτονικής.

---