Στο καφενείο της μικρής σαν σπιθαμή πλατείας του χωριού Αγιάννη Αμαρίου Ρεθύμνου συναντήσαμε τον συνταξιούχο Ζαχαρία Δανδουλάκη, ο οποίος είχε προστατεύσει επί δικτατορίας τον αείμνηστο αγωνιστή της αριστεράς Αντώνη Μπριλάκη. Αν και είχε εντελώς αντίθετες πολιτικές πεποιθήσεις απ’ αυτόν, τον έκρυβε επί 17 μήνες και στο τέλος τον φυγάδευσε στο εξωτερικό με αεροπλάνο, με άλλο όνομα και διαβατήριο.

Ήταν ιδεολόγος ο Αντώνης

Ο φροντιστής του αεροπλάνου απαίτησε χρήματα για να επιβιβάσει τον Αντώνη Μπριλάκη και ο Ζαχαρίας τον έβαλε στη θέση του με ανορθόδοξο τρόπο: «Μου ζήτησε 15 χρυσές λίρες για να πάρει τον Αντώνη κι εγώ είχα στην τσέπη μου μόνο 25 δραχμές. Περίμενε, του είπα, πάω να φέρω τα λεφτά, κι έφερα ένα πιστόλι. Μη, όχι, μη μου ρίξεις, τον παίρνω και χωρίς λεφτά, μου είπε τρέμοντας από τον φόβο».

Ρωτήσαμε τον Ζαχαρία γιατί έκανε τόσα πολλά για τον Μπριλάκη και μας απάντησε σχεδόν δακρυσμένος: «Επί κατοχής οι Γερμανοί καταδίκασαν δις σε θάνατο τη μάνα μου και τη φόρτωσαν σ’ ένα πλοίο για μεταφορά σε στρατόπεδο συγκέντρωσης στη Γερμανία. Το πλοίο, όμως, βούλιαξε μετά από βομβαρδισμό των συμμάχων στα Χανιά και η μάνα μου πνίγηκε. Ο πατέρας του Αντώνη είχε προσφέρει βοήθεια στη φυλακισμένη μάνα μου, κι αυτό ποτέ δεν το ξέχασα. Όταν φρόντιζα τον Μπριλάκη ήταν σαν να έβαζα κερί στη μάνα μου, που τη βασάνισαν οι Γερμανοί».

Στην Κρήτη έχουν ιδιαίτερους κώδικες επικοινωνίας οι άνθρωποι, που δεν καθορίζονται μόνο από τη συμβατική λογική. Όταν αναλαμβάνουν ένα αλτρουιστικό καθήκον το υπηρετούν με πάθος, χωρίς να λογαριάζουν τις συνέπειες. Έχουν μέσα στο DNA τους ενσωματωμένη τη μέθη της αυτοθυσίας. Σέβονται επίσης την «τρέλα» των άλλων, άσχετα αν δεν συμφωνούν μαζί τους. Έτσι κι ο Ζαχαρίας, σεβότανε τον Μπριλάκη σαν αγωνιστή. Όταν κάποτε τον ρώτησε: «Γιατί μωρ’ Αντώνη δεν έχεις καθόλου λεφτά;», ο Μπριλάκης δεν ήξερε τι να απαντήσει. «Πώς να του μείνουν, αφού πληρωνόταν 12.000 δραχμές και έδινε τις 10.000 στο κόμμα του; Ήταν μεγάλος ιδεολόγος».

Μόνο από μακριά

Φεύγοντας από τον Αγιάννη, ο Ζαχαρίας μάς αποχαιρέτησε θερμά: «Ήρθατε στο χωριό μου και θεωρείστε επισκέπτες μου. Θα μπορούσα να ρίξω τώρα που φεύγετε, αλλά δεν θα ρίξω δίπλα σας, μόνο μακριά σας, με ασφάλεια». Αν και με το πέρασμα των χρόνων έχει αγανακτήσει με την αλόγιστη και επικίνδυνη χρήση των όπλων στην Κρήτη, κάτι μέσα του τον ωθεί ακόμα να εκφράσει τα συναισθήματά του με μπαλωθιές.
ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΠΗΓΗ: www.greecewithin.com

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Ελάχιστοι άνθρωποι έχουν μείνει στο χωριό και τα σπίτια έχουν σχεδόν ερειπώσει.

Μαντινάδα γραμμένη σε Ηρώο στον Αγιάννη.

Μόνο ηλικιωμένοι στο καφενείο του χωριού.

---