«Γιατί κλαις πατέρα, με ρώτησαν τα παιδιά μου κάποτε που πήγαμε στην Αθήνα. Δεν κλαίω εγώ, τα μάτια μου κλαίνε από τις σκόνες και τα καυσαέρια, τους είπα. Έμεινα σαράντες μέρες στο νοσοκομείο και ούτε το νερό δεν μπορούσα να πιω. Δεν μου αρέσει το νερό στις δεξαμενές και στα νάιλον μπουκάλια. Είπα πώς και πώς να γυρίσω στο σπίτι μου δίπλα στο ποτάμι. Όταν πρωτοήρθα να ζήσω εδώ με πείραζε ο θόρυβος των νερών, μετά συνήθισα. Στα εγγόνια μου δεν αρέσει πολύ εδώ, επειδή έχει μοναξιά. Ούτε ρωτάνε πώς δουλεύει ο νερόμυ­λος. Μόνο για τα σκυλιά νοιάζονται, όλο κόκα­λα μαζεύουν και τα ταΐζουν».

Τα κάνει όλα το νερό

Από το 1941 λειτουργεί ο μύλος του Κώστα Παπανάγνου κάτω από τη γέφυ­ρα του Γοργοποτάμου. «Έγινε από ανάγκη, επειδή δεν είχαμε άλλο τρόπο να κόψουμε το σιτάρι. Αφού δεν υπήρχε ρεύμα και πετρέλαιο βάλαμε τον μύλο στο ρέμα για να τα κάνει όλα το νερό. Ένα ένα κιλό βγάζουμε το αλεύρι. Μέχρι και τη σούβλα του πασχαλινού αρνιού το νερό τη γυρίζει».

Ο μύλος του κυρ Κώστα μοιάζει με λαογραφικό μουσείο σε πλήρη παραγωγική λειτουργία, με εκθέματα όχι αραχνιασμένα πίσω από γυάλινες βιτρίνες. Μεγάλο πλήγμα δέχτηκε ο μύλος μετά το χαμό της Κατίνας, συζύγου του μυλωνά, επειδή η άξια και αγαπητή αυτή γυναίκα δούλευε με απόλυτα παραδοσιακό τρόπο.

Χύθηκε αίμα παλικαριών

Ο κυρ Κώστας θυμάται την ανατίναξη της γέφυρας από τους αντάρτες και τους Εγγλέ­ζους το 1942. «Μας έκρυψε η μάνα μου από τους Γερμανούς για να μην μας σκοτώσουν από αντίποινα. Μας έβαλε σ’ ένα τράστο (μάλ­λινο υφαντό σακί) και μας πήγε σε μια θεία στο Μοσχοχώρι. Πήγε και τα γουρούνια σβαρνώντας (σέρνοντας) να τα κρύψει.Πιάσανε όμως μερικά άτυχα παιδάκια από την Υπάτη και τα σκό­τωσαν».

Ούτε στιγμή δεν ξεχνά την ιερότητα και ιστορική σημασία του χώρου ο κυρ Κώστας. Όταν μετά από χρόνια είδε ένα σχετικό όνειρο, το ερμήνευσε ως υποχρέωσή του να φτιάξει ένα σταυρό προς τιμή των εκτελεσθέντων ηρώων. Σκαρφάλωσε, λοιπόν, στον βρά­χο δίπλα από τη γέφυρα και διαμόρφωσε ένα χώρο όπου έμπηξε ένα σταυρό. «Έχει χυθεί το αίμα παλικαριών εδώ, θα έπρεπε να φτια­χτεί κι ένα ιερό δύο επί δύο, να μην πατά­ει ο κόσμος και τα ζώα επάνω, ούτε σκουπίδια να πετάνε».

Πεντακόσιες οκάδες εκρηκτικά

Στο συμβούλιο που έγινε πριν από την ανα­τίναξη, μεταξύ Βελουχιώτη, Ζέρβα και Εγγλέζων, συζητήθηκε ο τρόπος που θα εξουδετερωθεί ο φρουρός του φυλακίου της γέφυρας χωρίς να γίνει φασαρία. Οι αδελφοί Αγουριδαίοι είπαν: Εμείς θα πιάσουμε τον σκοπό χωρίς να ακουστεί τίποτα, μην ανησυχείτε. Έτσι κι έγινε. Ήταν ένας Ιταλός στρατιώτης, πιο πολύ παιδί παρά άντρας, που τον κλείδωσαν στο πολυβολείο και του πήραν το κλειδί.

Οι πληροφορίες του κυρ Κώστα για την ανατίναξη της γέφυρας είναι στην κυριολεξία από πρώτο χέρι: «Δεν τα λέω μοναχός μου αυτά, μου τα είπε αυτός που μετέφερε τον δυναμίτη με τα μουλάρια. Πεντακόσιες οκάδες εκρηκτικά έβαλαν για να ρίξουν τη μεταλλική γέφυρα, ακόμα και οι τεράστιες κολόνες που τη στηρίζουν ράγισαν. Έπρε­πε να αφήσουν ένα κομμάτι της γέφυρας κρεμασμένο μέχρι σήμερα, έτσι για να θυμάται ο κόσμος. Τίποτα δεν έμεινε, τα πήραν όλα για σίδερα οι παλιατζήδες».
ΚΕΙΜΕΝΟ-ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ: ΓΙΩΡΓΟΣ ΖΑΦΕΙΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΠΗΓΗ: www.greecewithin.com

ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

Έβαλε έναν σταυρό στον βράχο προς τιμή αυτών που εκτελέστηκαν από τους Γερμανούς, μετά την ανατίναξη της γέφυρας.

Μνημείο με τα ονόματα των εκτελεσθέντων.

Ο Γοργοπόταμος κυλάει κάτω από τη γέφυρα.

---