Ετικέτα: Ιστορία

Μια περιπλάνηση στην Κωνσταντινούπολη σχετική με το πιθανό σημείο ταφής του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου. Στη συνοικία Φατίχ της Κωνσταντινούπολης βρίσκεται το Γκιουλ τζαμί, το οποίο στεγάζεται στον πρώην ναό της Αγίας Θεοδοσίας. Οι Έλληνες της Πόλης, από την εποχή της Άλωσης μέχρι σήμερα, έχουν συνδέσει το τζαμί αυτό με τον τάφο του τελευταίου αυτοκράτορα.Αυτή την εικασία επιβεβαιώνει η συναρπαστική μαρτυρία μιας σημαντικής σύγχρονης καθηγήτριας αρχαιολογίας.

Το χάραμα της 29 Μαΐου 1453 η άμυνα της Κωνσταντινούπολης κατέρρευσε. Ο αυτοκράτορας που πολεμούσε από τη μέσα πλευρά της πύλης του Ρωμανού άκουγε πλέον με τα ίδια του τα αφτιά τους Τούρκους να πλησιάζουν. «Όποιος θέλει και μπορεί να σώσει τον εαυτό του ας το κάνει και όποιος είναι έτοιμος να αντικρύσει τον θάνατο ας με ακολουθήσει», είπε σ’ αυτούς που τον περιέβαλαν. Πριν τελειώσει τη φράση του, ο εξάδελφός του Θεόφιλος Παλαιολόγος απάντησε: «Καλύτερα να πεθάνω παρά να ζήσω». Τα λόγια αυτά του Θεόφιλου συνεπήραν τον Καβάφη μετά από τεσσεράμισι αιώνες που έγραψε: «Τι θλιβερά που ομιλούν πλησίον του τελευταίου αυτοκράτορα. Εν τη απογνώσει του, εν τη οδύνη, ο Κυρ Θεόφιλος Παλαιολόγος λέγει ‘‘Θέλω θανείν μάλλον ή ζην’’. Α Κυρ Θεόφιλε Παλαιολόγο, πόσον καημό του γένους μας και πόση εξάντλησι οι τραγικές σου πέντε λέξεις περιείχαν». Πριν ακόμα τελειώσει τη φράση του ο Θεόφιλος φάνηκαν οι πρώτοι Τούρκοι στρατιώτες να εισβάλουν από την πύλη του Ρωμανού και ο αυτοκράτορας χίμηξε με το άλογό του εναντίον τους. Δίπλα του ίππευαν ο Ισπανός Δον Φραντζίσκο και ο Δημήτριος Κατακουζηνός και πίσω του ο Ιβάν ο Δαλματός. Πρώτος σκοτώθηκε ο Θεόφιλος Παλαιολόγος και λίγο μετά ο Δον Φραντζίσκο και οι άλλοι, αφήνοντας μόνο του τον βασιλιά να πολεμάει απεγνωσμένα. Όταν ένας Τούρκος τον τραυμάτισε στο πρόσωπο, ο Κωνσταντίνος κραύγασε: «Δεν υπάρχει κανένας χριστιανός να μου πάρει το κεφάλι;». Δευτερόλεπτα μετά, ένας μαύρος στρατιώτης των Οθωμανών, που βρισκόταν ακριβώς από πίσω του, του έκοψε το κεφάλι με μια σπαθιά. Μέσα στην αναταραχή της μάχης δεν γνώριζε αυτός ο στρατιώτης ότι σκότωσε τον βασιλιά των Ελλήνων και σφράγισε με αυτή τη σπαθιά του το τέλος μιας ένδοξης αυτοκρατορίας, που κράτησε συνολικά 1.123 χρόνια και 18 ημέρες.

Σήμερα είναι μια ξεχασμένη πύλη του παραμελημένου βυζαντινού κάστρου, που βρίσκεται κοντά στο παλάτι του Πορφυρογέννητου και λέγεται Εϊρί Καπί. Την ιστορία της δεν την γνωρίζει σχεδόν κανείς Τούρκος κάτοικος της σύγχρονης Κωνσταντινούπολης, εκτός από τους λιγοστούς Έλληνες της Πόλης, που όταν περνούν από εκεί σφίγγεται η καρδιά τους. Από αυτό το σημείο εισχώρησε μια ομάδα γενιτσάρων την αυγή της 29ης Μαΐου 1453 και διέσπασε την άμυνα της Πόλης εκ των έσω. Ήταν μια απόμερη είσοδος του κάστρου, από την οποία πιθανόν μπαινόβγαιναν τις νύχτες κατάσκοποι και λαθραία ή μαυραγορίτικα εφόδια για τους πολιορκημένους. Πιθανόν οι Τούρκοι είχαν στήσει καρτέρι και μπούκαραν όταν κάποια στιγμή άνοιξε η πύλη, η οποία μάλλον είχε πλημμελή φύλαξη, επειδή λίγα χιλιόμετρα παραπάνω, στην πύλη του Ρωμανού, δινόταν η υπέρ πάντων μάχη υπό την ηγεσία του Κωνσταντίνου Παλαιολόγου. Δεν είναι σίγουρο ότι υπήρξε προδότης που άνοιξε την πύλη από τα μέσα, αλλά είναι αρκετά πιθανό.

Ένας Τσάκωνας από το Λεωνίδιο Αρκαδίας, που σπούδαζε ιατρική στη Φλωρεντία, συγκρούστηκε με τον Μέτερνιχ για τα μάτια της κόμισσας Μποργκέζε, αδελφής του Μεγάλου Ναπολέοντα. Η συναρπαστική ιστορία ενός γοητευτικού Έλληνα και μετέπειτα επαναστάτη του 1821.

Στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο Αθηνών, στην Πλατεία Κολοκοτρώνη στην οδό Σταδίου, φυλάσσονται κειμήλια της Επανάστασης του 1821. Ανάμεσα σ’ αυτά περιλαμβάνονται η, οι επωμίδες και το γιλέκο του Κολοκοτρώνη.

Όταν πέθανε ο Γέρος του Μοριά, κατά τη διάρκεια της έκθεσης της σωρού του σε λαϊκό προσκύνημα, άγνωστος καλλιτέχνης αποτύπωσε επάνω στο νεκρικό κρεβάτι τη μορφή του σε γύψινο εκμαγείο.

Με αυτό τον τρόπο διασώθηκαν με ακρίβεια τα χαρακτηριστικά του προσώπου του.

Το εκμαγείο αυτό φυλάσσεται σήμερα στο Εθνικό Ιστορικό Μουσείο της Αθήνας, στην Πλατεία Κολοκοτρώνη στην οδό Σταδίου.

Επιβλητική βυζαντινή καστροπολιτεία δίπλα στη Σπάρτη, που αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO. Άρχισε να χτίζεται από τους Φράγκους στα μέσα του 13ου αιώνα, αλλά γρήγορα πέρασε στην κυριαρχία του Βυζαντίου. Τους επόμενους δύο αιώνες εξελίχθηκε σε ισχυρό πολιτικό, στρατιωτικό και πολιτιστικό κέντρο. Το 1443 έγινε δεσπότης του Μυστρά ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, ο οποίος το 1448 χρίστηκε αυτοκράτορας της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας. Ήταν ο τελευταίος αυτοκράτορας, που το 1453 έπεσε σαν απλός στρατιώτης στα τείχη της Κωνσταντινούπολης. Το 1460 ο Μυστράς κατελήφθη από τους Τούρκους και άρχισε να παρακμάζει. Το 1821 επαναστάτησε εναντίον των Τούρκων και το 1825 λεηλατήθηκε από τον στρατό του Ιμπραήμ. Από τότε μέχρι σήμερα παραμένει νεκρή πολιτεία. Μέσα στον Μυστρά λειτουργεί πολύ ενδιαφέρον μουσείο.

Το Αρχαιολογικό Μουσείο Τεγέας περιέχει θησαυρούς αρχαιοελληνικού κάλλους που παρουσιάζονται με αριστοτεχνικό τρόπο. Μεταξύ αυτών η κεφαλή του Ασκληπιού, το ανάγλυφο του Πάνα, θρόνοι βασιλιάδων και λαξευτές πλάκες με σκηνές από ήρωες και ημίθεους. Στην Τεγέα  υπήρχε το ιερό της πολιούχου Αθηνάς Αλέας, που κατασκεύασε ο Παριανός γλύπτης και αρχιτέκτονας Σκόπας, σημαντικά έργα του οποίου εκτίθενται στο μουσείο. Η Τεγέα είχε 40.000 κατοίκους, βουλή με 300 βουλευτές και δικό της νόμισμα. Εκεί γεννήθηκε ο ιδρυτής της Πάφου βασιλιάς Αγαπήνορας, καθώς και ο μυθικός Πάνας. Δίπλα στο μουσείο υπάρχει επιβλητικός υπαίθριος αρχαιολογικός χώρος. Οι παρακάτω φωτογραφίες αποδίδουν ελάχιστα τη μαγεία του μουσείου.

Στην είσοδο του χωριού Ζυγοβίστι της Γορτυνίας υπάρχει ένα τεράστιο μαρμάρινο γλυπτό βιβλίο με σκαλισμένα επάνω του 197 ονόματα κατοίκων του χωριού, οι οποίοι αποτελούσαν το 1821 τη φρουρά του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Είναι οι λεγόμενοι «Αθάνατοι», όπως ο ίδιος ο Γέρος τους αποκαλούσε.

Τον Πατριάρχη Γρηγόριο Ε΄ τον κρέμασαν οι Οθωμανοί στην πύλη εισόδου του Πατριαρχείου Κωνσταντινούπολης ανήμερα του Πάσχα 10 Απριλίου 1821, λίγες ημέρες μετά την κήρυξη της ελληνικής επανάστασης.

Τα Τρίκορφα είναι μια σειρά βουνοκορφών του ανατολικού Μαινάλου, στα οποία οχυρώνονταν οι επαναστατημένοι κατά των Τούρκων Έλληνες. Τα ταμπούρια των επαναστατών διασώζονται μέχρι σήμερα στις κορυφές δύο υψωμάτων και προκαλούν συγκίνηση σ’ αυτούς που τα επισκέπτονται. Από το σημείο που σταματάει το αυτοκίνητο απαιτείται πάνω από μισή ώρα ανηφορική οδοιπορία για το κάθε ταμπούρι, σε έδαφος ιδιαίτερα κακοτράχαλο.

Το 1942, κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ένα 13χρονο παιδί στην Τρίπολη διέσωσε με κίνδυνο της ζωής του τα οστά του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη. Τα είχαν πετάξει οι Ιταλοί κατακτητές σε αντίποινα, επειδή τόλμησαν οι Τριπολιτσιώτες να γιορτάσουν την επέτειο της 25ης Μαρτίου, παρά την αυστηρή απαγόρευση των κατοχικών δυνάμεων. Ο άνθρωπος αυτός, που πρόσφατα έφυγε από τη ζωή, μα; περιέγραψε την εκπληκτική αυτή ιστορία με τρόπο που κόβει κυριολεκτικά την ανάσα.

Εκεί έζησε στα παιδικά του χρόνια και συνέλαβε τη μεγάλη επαναστατική ιδέα ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης. Ποιος να φανταζόταν ότι αυτό το παιδί του μυθικού αρκαδικού Μαινάλου θα γινόταν ο Μωυσής του Ελληνικού Έθνους; Στο ίδιο σπίτι έζησαν 12 γενεές της ηρωικής οικογένειάς του. Είχε 36 πρώτα ξαδέλφια, από τα οποία τα 24 πέθαναν πολεμώντας τους Τούρκους. Δεν υπάρχει διάσελο του θρυλικού βουνού που να μην είναι θαμμένος κάποιος Κολοκοτρώνης.

Η φυλακή στην οποία κλείστηκε ο Ρήγας Φεραίος το 1897 μετά τη σύλληψή του στην Τεργέστη υπάρχει ακόμα. Επίσης υπάρχει και το νοσοκομείο που νοσηλεύτηκε μετά την απόπειρα αυτοκτονίας που έκανε στη φυλακή, διαισθανόμενος τα μαρτύρια που τον περίμεναν.

Στην είσοδο ενός κτηρίου στην Τεργέστη της Ιταλίας υπάρχει μια μεγάλου μεγέθους τοιχογραφία με αλληγορική παράσταση της Ελληνικής Επανάστασης του 1821, που φιλοτεχνήθηκε το 1881 από άγνωστο καλλιτέχνη.